مدیران واحدهای تجاری با استفاده از حسابداری شرکتها می‌توانند گزارش تکمیلی و مرتبی از کلیه دادوستدها و حساب و کتاب‌های شرکت را در اختیار داشته باشند.
در حال حاضر مباحث حسابداری شرکتها به یکی از مباحث اصلی تبدیل شده است که علاوه‌بر مدیران شرکت، سایر ذی‌نفعان، سهامداران، سازمان امور مالیاتی و غیره نیز به آن توجه خاصی دارند. در رابطه با این‌که چه لزومی دارد حسابداری شرکتها صورت گیرد و علاوه‌بر این حسابداری شرکتهای مختلف به چه شکلی انجام می‌شود، در ادامه مطالب به آن‌ها اشاره می‌کنیم:
حسابداری شرکت ها چیست؟
در ایران شرکتهای متعددی در حال فعالیت هستند که هر یک از این شرکتها ویژگی‌های منحصربه‌فردی دارند. تمام این شرکت ها به منظور کسب سود فعالیت می‌کنند و از این رو بایستی از نظر مالی شفافیت داشته باشند. شرکت های بزرگ و کوچک از قسمت‌های بسیاری ایجاد شده‌اند.
هر یک از این بخش‌ها وظایف ویژه‌‌ای برعهده دارند و مجموع آن‌ها فعالیت اصلی شرکت را موجب می‌شوند. در گذشته به سبب عدم وجود شرکتهای تجاری، کار رسیدگی به حساب‌های کسب و کارها چندان پیچیده نبوده و اغلب خود افراد به تمام حساب‌ها رسیدگی می‌کردند.
ولی امروزه هم شرکتها بسیار پیچیده و بزرگ‌تر شدند و هم حساب‌های متعددی در این شرکتها ایجاد شده است که کار جمعآوری و ثبت آن‌ها را برای مدیر مجموعه بسیار پیچیده کرده.
بدین ترتیب مدیر شرکتها به این نتیجه رسیدند که جمعآوری، ثبت و تهیه گزارش حساب‌ها را به تنهایی قادر نیستند انجام دهند؛ بنابراین مدیران شرکتها افرادی را استخدام کردند تا این کار را به شکل تخصصی انجام دهند.
به همین دلیل کم کم رشته حسابداری ایجاد شد و افرادی که حسابداری را فرا گرفتند توانستند با ایجاد چهارچوب‌ها و قوانین منحصربه‌فرد، حساب‌های موجود در شرکتهای مختلف را جمعآوری کرده و آن‌ها را در قالب گزارش‌های گردآوری شده و مرتب به مدیر مجموعه ارائه دهند.
در حال حاضر یکی از حساس‌ترین مشاغل موجود در بازار شغل حسابداری است و حسابداران اعضای جدانشدنی از مجموعه‌های مختلف به حساب می‌آیند.
در حقیقت وجود حسابدار موجب سروسامان پیدا کردن حساب‌های یک شرکت شده است. افزایش بهره‌وری و سوددهی واحدهای تجاری به فعالیت حسابدارن در شرکتها و انجام عمل حسابداری شرکتها بستگی دارد.
حسابداری شرکت ها چگونه انجام می‌شود؟
شاید برای شما سوال پیش آمده باشد که حسابداری شرکتها چگونه انجام می‌شود؟ در حقیقت برای این که روند حسابداری و بررسی اسناد مالی یک شرکت را به عنوان یک حسابدار شروع کنید، در ابتدا نیاز است تا با نوع شرکت آشنا شوید.
در حال حاضر مرسوم‌ترین شرکت‌هایی که در ایران فعالیت می‌کنند مشمول شرکتهای خدماتی، پیمانکاری، تولیدی، سهامی و بازرگانی هستند. هر کدام از این شرکتها ساختار منحصربه‌فردی دارند و برای حسابداری آن‌ها قواعد و قوانین خاصی وجود دارد.
پس از شناخت ماهیت شرکت، نوبت به ثبت شرکت و کتاب‌ها در نرم افزار حسابداری شرکتی و گزارش آن‌ها در قالب ترازنامه، صورت سود و زیان و دیگر گزارش‌های مالی است.
انواع حسابداری در شرکت ها
حسابداری شرکتها در شرکتهای دولتی و شرکتهای خصوصی حاوی چند نوع هستند. حسابداری به موجب حساسیت بالا و جزئیات بسیاری که دارد امروزه در چند گروه متفاوت دسته‌بندی شده است. برای مثال
- حسابداری شرکت بازرگانی
- حسابداری شرکت پیمانکاری
- حسابداری شرکت تولیدی
تمام این شرکتها با هم تفاوت و شباهت‌های بسیاری دارند. در ادامه انواع حسابداری شرکتها را معرفی می‌کنیم.
حسابداری شرکتهای تولیدی
در یک شرکت تولیدی عمده فعالیت پرسنل این شرکت روی این مسئله منعطف است که با خرید مواد اولیه مورد نیاز محصول و کالایی را تولید و سپس به فروش برسانند. حسابداری شرکت تولیدی در تلاش است که با محاسبه قیمت تمام شده کالا علاوه‌بر بازگردانی سرمایه اولیه، سود قابل توجهی را نصیب شرکت و سهامدارن آن کند.
در حقیقت یکی از مهم‌ترین و پیچیده‌ترین فعالیت‌هایی که در حسابداری صورت می‌گیرد به دست آوردن قیمت تمام شده کالا است. این موضوع به اندازه‌ای سخت و پیچیده است که حسابداری که قابلیت به دست آوردن قیمت تمام شده کالا را داشته باشد و نظر مالکان شرکت را به خود جلب کند؛ شانس بیشتری برای استخدام در شرکت تولیدی را دارد.
در یک شرکت تولیدی به وجوه نقد جاری، کالا و مواد اولیه موجود در انبار، مطالباتی که از سایر شرکتها دارند، اموال، ساختمان و غیره دارایی شرکت تولیدی می‌گویند. حسابداری تولیدی بایستی مانع از در رکود ماندن دارایی به‌ویژه وجوه نقد شرکت شود.
مهم‌ترین شرکت‌هایی که در جامعه مشغول به فعالیت هستند، شرکتهای تولید محسوب می‌شوند؛ بنابراین زندگی جامعه به تداوم فعالیت آن‌ها وابسته است. این شرکتها اقدام به تولید کالا و محصولات مختلف کرده و از این طریق کسب درآمد می‌کنند.
در ایران شرکتهای تولیدی بسیاری وجود دارد که هر کدام از آن‌ها محصولات منحصربه‌فردی را تولید و روانه بازار کرده‌اند؛ مواد غذایی، پوشاک، خودرو، لوازم خانگی و… از جمله این موارد هستند.
حسابداری شرکت های خدماتی
بیشترین شرکت‌هایی که در ایران مشغول به فعالیت هستند به شرکتهای خدماتی اختصاص دارد و دارای انواع مختلفی هستند.
شرکتهای خدماتی، سرویس‌های مختلف و متنوعی را به کاربران و مشتریان خود ارائه می‌دهند و در مقابل این نوع خدمات هزینه و دستمزد خود را دریافت می‌کنند. در حقیقت این پول درآمد آن‌ها به حساب می‌آید و تمام فعالیت‌های آن‌ها در همین پروسه خلاصه می‌شود.
به همین دلیل اغلب از حسابداری شرکتهای خدماتی به عنوان آسان‌ترین نوع حسابداری شرکتها ذکر می‌شوند. دلیل این سادگی فرآیند ساده خدمات آن‌ها است.از جمله مراکز خدماتی که در پیرامون ما وجود دارد می‌توان به شهرداری‌ها، آژانس‌های مسافربری، شرکتهای نظافتی، بیمارستان‌ها و شرکتها مخابراتی اشاره کرد.
حسابدارانی که در این نوع شرکتها مشغول به فعالیت هستند بیش از هر چیز دیگری با دو عنوان هزینه و درآمد مواج‌اند. به همین دلیل معمولا ثبت‌های حسابداری که در شرکتهای خدماتی زده می‌شود با دو حساب هزینه و درآمد بسته می‌شوند.
حسابداری شرکت های بازرگانی
شرکتهای بازرگانی مهم‌ترین فعالیت‌های آن‌ها با خارج کشور است. اغلب این شرکتها کالا و اجناس را از خارج کشور به داخل کشور وارد می‌کنند و یا کالای داخلی را به خارج کشور صادر می‌کنند و به مشتریان می‌فروشند.
البته فعالیت‌های شرکتهای بازرگانی فقط در خرید و فروش محصول خلاصه نمی‌شود. این نوع شرکتها فعالیت‌های متنوعی را در خارج از کشور انجام می‌دهند و وجوه دریافتی را به داخل کشور انتقال و به عنوان درآمد شناسایی می‌کنند.
همچنین این شرکتها در اغلب موارد به عنوان واسطه ارزی عمل کرده و ارز مورد نیاز کشور را از خارج تامین و یا ارز داخلی را به ارزهای خارجی تبدیل می‌کنند.
در صورتی که قصد داشته باشید این شرکتها را به صورت دقیق‌تری بررسی کرد، می‌توان گفت هر کدام از شرکتها می‌توانند در قالب یک شرکت بازرگانی عمل کرده و معاملات ارزی را انجام دهند.
این نوع شرکتها ماهیت صادرات و واردات داشته و تبادلات ارزی در آن‌ها بسیار انجام می‌شود. از این رو چنان‌چه یک شرکت خدماتی، سرویس‌ها و خدمات خود را در خارج کشور عرصه کند، می‌تواند از حسابداری ویژه‌ی شرکتهای بازرگانی نیز در بررسی حساب‌های خود نیز استفاده نماید.
بنابراین در حسابداری شرکتهای بازرگانی ابتدا بایستی مشاهده کنید که شرکت تحت نظر شما در کدام زمینه فعالیت می‌کند. به عنوان مثال در صورتی که شرکت خدماتی است ثبت‌های خدماتی را به خوبی جمعآوری کرده و با ترکیب آن‌ها با ثبت‌های شرکت بازرگانی، گزارشات مرتبط با شرکت بازرگانی را جمعآوری کنید.
همچنین بخوانید : اصول حسابداری چیست؟
حسابداری شرکتهای پیمانکاری
شرکتهای پیمانکاری، سومین گروه از شرکت‌هایی هستند که در حال حاضر حسابداری آن‌ها از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. فعالیت این شرکتها به شکلی است که در آن پیمانکاران با افراد حقیقی و حقوقی مختلفی قرارداد بسته و در ازای انجام کار در زمان معین، مبلغی را از آن‌ها دریافت می‌کنند.
این مبلغ که به عنوان دستمزد در قرارداد شرکت پیمانکاری ثبت می‌شود، در حقیقت همان درآمد شرکت محسوب می‌شود. این شرکتها از پیچیدگی خاصی بهره‌مند هستند که این پیچیدگی موجب می‌شود حسابداری آن‌ها نیز منحصربه‌فرد و سخت باشد.
چرا که ممکن است یک شرکت پیمانکاری پروژه را در مدت زمان معین شده کامل نکرده و درصد خاصی از آن را انجام داده باشد.
بدین ترتیب حسابداران باید براساس قرارداد و بندهایی که در آن قرار گرفته است، مبالغ خاصی را از طرف قرارداد دریافت کنند. علاوه‌بر این از آن‌جایی که هزینه پروژه‌هایی که شرکتهای پیمانکاری به عهده دارند بسیار متنوع و بالا هستند.
از این رو حسابداران بایستی دقت بسیار بالایی را صرف ثبت‌های مرتبط با هزینه این نوع شرکتها کنند. بنابراین کوچک‌ترین خطا حسابداران در این شرکتها موجب فسخ قرارداد و ضرر و زیان سنگین شرکت پیمانکاری می‌شود.
حسابداری شرکتهای سهامی عام و خاص
در ماده ۲۰ قانون تجارت یکی از شرکتهای رایج و پرطرفدارد در کشور ما شرکتهای سهامی هستند. در حقیقت شرکت سهامی شرکتی محسوب می‌شود که سرمایه آن به برگه سهام دسته‌بندی شده و مسئولیت مالکان سهام محدود به مبلغ اسمی سهام آن‌ها است.
شرکتهای سهامی به دو گروه دسته‌بندی می‌شوند؛ شرکتهای سهامی عام و شرکتهای سهامی خاص. معمولا شرکتهای سهامی عام، بیش از نیمی از شرکت در اختیار مردم قرار گرفته و مالکیت آن از طریق مردم صورت می‌گیرد.
اغلب شرکتهای سهامی عام در بورس اوراق بهادار عضویت دارند. در مقابل، شرکتهای سهامی خاص قرار دارند که اغلب سهام آن‌ها در اختیار یک عده خاص قرار گرفته است. این دو نوع شرکت تفاوت‌های بسیاری با یکدیگر دارند.
تفاوت این دو نوع شرکت را می‌توان در حسابداری آن‌ها مشاهده کرد و حسابداری شرکتهای سهامی عام با حسابداری شرکتهای سهامی متفاوت هستند. در شرکت سهامی عام با افرادی سروکار دارید که ذی‌نفعان آن عموم مردم هستند. پس بایستی از یک سری اصول و چهارچوب‌های سخت‌گیرانه‌تر اطلاعات کسب کنید.
شرکتهای سهامی خاص نیز حاوی تعداد کمی از ذی‌نفعان بوده و برای حسابداری آن بایستی هر سهامدار یک حساب جداگانه تعریف نمایید.
از آن‌جایی که معمولا شرکتهای سهامی عام در سطح کشور فعالیت دارند، برای حسابداری آن‌ها نیاز به یک تیم یا شرکت حسابداری است. شرکتهای سهامی خاص نیز بزرگ و کوچک دارند و در نمونه‌های کوچک‌تر یک نفر نیز قادر است تمام کارهای شرکت را انجام دهد.
از این رو در حسابداری شرکتهای سهامی بایستی توجه نمایید که آن شرکت سهامی عام است یا سهامی خاص و سپس فرآیند ثبت حساب و تهیه گزارشات را شروع کنید.
مزایای حسابداری شرکت ها
مزایای حسابداری شرکتها شامل موارد زیر می‌شود:
- امکان تهیه دفتر کل
- این قابلیت را دارد که حساب‌های دریافتی و حساب‌های قابل پرداخت را ثبت کند.
- این قابلیت را دارد سود و زیان را به صورت دوره‌های معین شده گزارش دهد.
- قابلیت محاسبه حقوق و دستمزد را دارا است.
- امکان ثبت عملیات خرید و فروش
- قابلیت محاسبه سود و زیان شرکتها را دارد.
خدمات حسابداری شرکتها
حسابداری شرکتها خدمات متنوعی را ارائه می‌دهند که برخی از این خدمات عبارتند از:
- ارزیابی فعالیت‌های شرکتها
- سوابق مالی و تعیین وضعیت مالی شرکتها را بررسی می‌کنند.
- با هدف افزایش میزان درآمد شرکت پیشنهاداتی را ارائه می‌دهند.
- مطابقت فعالیت‌های شرکت با قوانین و مقررات تصویب شده از طریق نهادهای نظارتی
- ضمانت تطابق فعالیت‌های تجاری شرکت با سیاست‌های سازمانی.
باسلام و خسته نباشد خواستم بدونم نسبنت به فرایند حسابداری شرکتها چطور باید اموزش ببینم