حق ماموریت چگونه محاسبه می‌شود؟ حق ماموریت در سال ۹۹ چقدر است؟

حق ماموریت، یکی از مواردی است که به عنوان حقوق و پاداش به فیش حقوقی کارگران افزوده می‌شود. وقتی که کارگران یا کارمندان برای انجام وظایف کار به فاصله مشخصی خارج از محدوده مکان خدمت ارسال می‌شود یا مجبور به اقامت در مکانی خارج از محدوده کاری خود هستند، حق ماموریت به آن‌ها تعلق می‌گیرد.

براساس قرارداد یا توافق به کارگرانی که به ماموریت‌های خارج از مکان خدمت اعزام می‌شوند، حق ماموریت تعلق می‌گیرد.

این حق ماموریت نباید کمتر از مزد ثابت یا مزد پایه روزانه کارگران باشد. علاوه‌بر این کارفرما موظف است وسیله یا هزینه رفت و برگشت آن‌ها را فراهم کند. حق ماموریت شامل مواردی است که کارگر برای انجام کار، حداقل ۵۰ کیلومتر از مکان کارگاه اصلی دور شود و یا ناچار باشد حداقل یک شب در مکان ماموریت توقف کند.

حق مأموریت چیست؟ هزینه پرداختی به کارگران جهت کار خارج از محل خدمت

براساس ماده ۴۶ قانون کار به حق ماموریت می‌پردازد. طبق این ماده قانونی، به کارگرانی که براساس قانون یا توافقات میان کارفرما و کارگر به ماموریت‌های کاری خارج از مکان خدمت اعزام می‌شوند، حق ماموریت تعلق می‌گیرد. کارمندان و کارگران حق ماموریت آن‌ها در فیش حقوقی ثبت می‌شود. با استفاده از نرم افزار حقوق و دستمزد می‌توان به سادگی حقوق مرتبط با مسافرت‌های کاری یا ماموریت‌های کاری را محاسبه کرد.

حق مأموریت به چه مواردی تعلق می‌گیرد؟

طبق تبصره ۱ ماده ۴۶ قانون کار، سفرهای کاری کارگر برای انجام کار، حداقل ۵۰ کیلومتر از مکان اصلی کارگاه، کارخانه یا شرکت دور شود یا حداقل یک شب در مکان موریت اقامت داشته باشد، حق ماموریت تعلق می‌گیرد.

وجود یکی از شروط از جمله فاصله ۵۰ کیلومتری یا اقامت شبانه کافی است. در حالی که کارگر به فاصله ۴۰ کیلومتری مکان خدمت خود اعزام شود ولی به هر علتی وادار به اقامت شبانه در محل باشد نیز حق ماموریت تعلق می‌گیرد.

چند نکته در ارتباط با حق ماموریت

انجام مسئولیت در زمان ماموریت مانند انجام مسئولیت در مکان کار اصلی است و از این ‌رو هر نوع حادثه‌ای که در مدت زمان ماموریت رخ دهد حادثه ضمن کار به شمار می‌رود. چنان‌چه برای افرادی که به ماموریت اعزام شده‌اند حادثه‌ای اتفاق افتد حادثه‌ی ناشی از کار به حساب می‌آید.

بنابراین در این صورت فرد مورد نظر شامل دریافت مستمری ناشی از کار می‌شود و در صورت فوت، خانواده وی از مستمری بهره‌مند می‌شوند. این نکته را در نظر داشته باشید که این مسئله ارتباطی با سابقه کار ندارد.

اگر کارگر از انجام دادن دستور کارفرمای خود در ارتباط با اعزام به ماموریت اطاعت نکند، در صورتی که در قرارداد اولیه و یا در عنوان شغل کارگر اعزام به ماموریت پیش‌بینی نشده باشد کارگر برحسب قانون کار وظیفه‌ای در انجام ماموریت ندارد.

عدم انجام آن تخلف در انجام مسئولین نیست. براساس ماده ۴۶ قانون کار، محدودیتی از نظر مدت زمان ماموریت پیش‌بینی نشده است و تعیین مدت آن طبق توافق طرفین خواهد بود.

نکاتی در رابطه با محاسبه حق ماموریت

براساس ماده ۴۶ قانون کار، علاوه‌بر حق ماموریت پیش‌بینی شده کارفرما موظف به تهیه وسیله نقلیه رفت و برگشت کارگران و هزینه‌ رفت و آمد آن‌ها است. در مورد هزینه خوراک وظیفه‌ای ندارد و هزینه مکان اقامت نیز باید طبق توافق طرفین صورت گیرد.

در محاسبه حق ماموریت طبق ماده ۴۶ قانون کار، چنان‌چه شرایط خاص موجب انجام ماموریت بیش از یک بار در روز شود ماموریت‌های انجام شده در یک روز مجموع یک مورد به حساب می‌آید و فوق العاده ماموریت برای یک روز پرداخت می‌شود.

حق ماموریتی که به شخص پرداخت می‌شود، شامل کسر حق بیمه نیست؛ اما بهتر است یک نسخه از حکم ماموریت به سازمان تامین اجتماعی فرستاده شود تا چنانچه کارگر در طی ماموریت دچار حادثه شد و به خدمات درمانی یا مستمری نیاز داشت بتواند به سادگی تحت حمایت قرار بگیرد.

آیا فوق العاده ماموریت مشمول مالیات می‌شود؟

چنان‌چه حق ماموریت مربوط به فعالیت شرکت و ۵۰ کیلومتر از مکان اصلی شرکت دور و یا مجبور به توقف شبانه جهت انجام امور موقت باشد، شامل کسر حق بیمه و مالیات نمی‌شود. با این حال باید مدارک مرتبط با ماموریت در کارگاه ثبت شود تا در زمان بازرسی مالیاتی، انجام ماموریت به کارشناسان اداره مالیات اثبات شود.

نحوه محاسبه حق ماموریت؛ فوق العاده حق ماموریت چگونه محاسبه می‌شود؟

طبق ماده قانون کار، حق ماموریت نباید کمتر از مزد ثابت یا مزد پایه روزانه کارگر باشد. همچنین باید مبلغ پرداختی هزینه رفت و برگشت کارگر به مکان ماموریت را پوشش دهد. در این صورت، حق ماموریت حداقل به اندازه یک روز حقوق ثابت یا مزد پایه کارگر است که می‌تواند طبق توافقات صورت گرفته میان کارفرما و کارگزار بیشتر نیز در نظر گرفته شود.

در حالی که برخلاف محاسبه اضافه کاری، محاسبه حق ماموریت فرمول ثابت و هزینه دقیقی ندارد. در شرکت‌های دولتی و اجرایی، حداقل حقوق و پاداش تا یک بیستم و نسبت به مازاد به یک پنجاهم در سقف اعتبار مصوب دستگاه قابل پرداخت است.

بنابراین در صورت عدم توقف شبانه فقط ۵۰% از این میزان قابل پرداخت خواهد بود.

فرمول محاسبه حداقل فوق العاده ماموریت در بخش خصوصی

محاسبه هزینه‌های حق ماموریت براساس توافق طرفین در بخش خصوصی و آیین نامه‌های دستگاه‌های اجرایی و دولتی ارتباط دارد؛ بنابراین حداقل مبلغ پرداختی در بخش خصوصی را می‌توان توسط فرمول زیر محاسبه کرد:

تعداد روزهای ماموریت × حقوق ثابت یا پایه مزد ماهانه / ۳۰ = حق ماموریت

نحوه محاسبه اضافه کاری

به صورت کلی هر فرد در هفته ۴۴ ساعت فعالیت می‌کنند که در هر ماه، ۲۲۰ ساعت می‌شود. به عبارتی نحوه محاسبه اضافه کاری، ساعات اضافه کاری در ۲۲۰ ساعت ضرب و نتیجه به دست امده، در ۱۴۰% ضرب می‌شود.

همچنین بخوانید : قانون اضافه کاری چیست؟

عددی که حاصل شده بر حقوق پایه کارگر تقسیم می‌شود. براساس ماده ۵۹ قانون کار جمهوری اسلامی ایران، ارجاع هر فعالیت اضافه به شاغلان در حالت عادی، با رعایت موافقت مستخدم و پرداخت ۴۰% درصد اضافه بر مزد به ازای هر ساعت فعالیت و کارکرد عادی، مجاز خواهد بود. به همین دلیل در فرمول محاسبه اضافه کار، عدد ۱۴۰ درصد که جمع ۱۰۰ و ۴۰ خواهد بود.

نحوه محاسبه حقوق روز تعطیل

نحوه محاسبه حقوق روز تعطیل، ساعاتی که کارگر در روز تعطیل مشغول به فعالیت بوده است، باید در ۱۴۰% ضرب و حاصل آن نیز در ۲۲۰ ساعت، عدد به دست آماده به حقوق پایه کارگزار، تقسیم می‌شود. براساس ماده ۶۲ قانون کار، روز جمعه، روز تعطیل تمام کارگران در طول هفته بوده و کارگران، مزد این روز را دریافت می‌کنند.

در صورتی که فردی این روز، مکلف به فعالیتی اشتغال داشته باشد، باید حقوق روز تعطیل به او پرداخت گردد. این نکته را در نظر داشته باشید که شاغلانی که به هر عنوان در روزهای جمعه طول ماه، مشغول به فعالیت می‌شوند، در مقابل عدم استفاده از تعطیلی روز جمعه، ۴۰% اضافه بر مزد دریافت می‌کنند.

نحوه محاسبه حقوق شب کاری

کارخانجات و مراکز تولید و بهداشتی خدماتی در بسیاری از سراسر کشور، مجبور هستند ساعتی را در شب فعالیت داشته باشند. روش محسابه حقوق شب کاری مزد بگیران به این شکل است که تعدا ساعت شب کاری شاغلان در ۱۳۵% ضرب شده و نتیجه، در ۲۲۰ ساعت کار در ماه ضرب می‌شود. عدد حاصل آمده باید بر حقوق پایه شاغل تقسیم گردد.

نکته‌ای که در رابطه با محاسبه حقوق شب کاری شاغلان باید مدنظر شرکت‌ها و موسسات تولید و خدماتی بهداشتی باشد، این است که براساس ماده ۵۸ قانون اشتغال به این مسئله اشاره می‌کند که به ازای هر ساعت فعالیت شبانه شاغلان غیرنوبتی، باید ۳۵% اضافه بر مزد ساعت فعالیت عادی، تعلق بگیرد. طبق ماده ۵۸ قانون کار، به کارگران غیرنوبتی اشاره شده است.

یعنی در صورتی که ساعت کار رسمی کارگری، شیفت شب باشد، حقوق شب کاری به او تعلق ندارد؛ چراکه ساعت فعالیت رسمی وی، شب بوده و در صبح، هیچ گونه کارکردی نداشته است.

نحوه محاسبه حقوق کارهای نوبت کاری

نحوه محاسبه حقوق کارهای نوبت کاری به این صورت است که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌شود:

روش محاسبه حقوق و دستمزد نوبت کاری که میان صبح و عصر قرار می‌گیرد به این شکل است که تعداد ساعت نوبت کاری در ۱۱۰% ضرب و نتیجه به دست آمده، در ۲۲۰ ساعت ضرب می‌شود. عدد به دست آماده بر حقوق پایه کارگر، تقسیم می‌شود و مبلغ ریالی حقوق کارهای نوبت کاری که در این بازه زمانی صورت می‌گیرد، استخراج خواهد شد.

نحوه محاسبه حقوق کارهای نوبت کاری میان صبح و عصر و شب انجام می‌شود، به این صورت است که ساعات نوبت کاری، در عدد ۱۱۵% ضرب شده و نتیجه به دست آمده، در عدد ۲۲۰ ساعت ضرب می‌شود. عدد به دست آمده را بر حقوق پایه تقسیم تا حقوق نوبت کاری استخراج شود.

روش محاسبه حقوق کار نوبت کاری که صبح و شب و یا عصر و شب انجام می‌شود به این صورت که تعداد ساعات نوبت کاری در ۱۲۲٫۵% ضرب شده و نتیجه به دست آماده، در ۲۲۰ ساعت ضرب می‌شود. عدد حاصل شده بر حقوق پایه ماهانه کارگر، تقسیم می‌شود.

محاسبه حق مأموریت در سال ۹۹؛ حق مأموریت ۹۹ چقدر است؟

برای محاسبه حق ماموریت در هر سال، باید حقوق ثابت ماهیانه آن سال در نظر گرفته شود. در دستگاه‌های دولتی آیین نامه‌های ویژه‌ای برای هر سال برای نحوه محاسبه حق ماموریت ابلاغ می‌شود.

همچنین بخوانید : حقوق کارکنان نیمه وقت

برای محاسبه حق ماموریت ۹۹ کافی است تا در فرمول محاسبه حداقل حق ماموریت، حقوق ثابت ماهانه سال ۹۹ در نظر گرفته شود. به عنوان مثال برای کارگرانی که حداقل حقوق سال ۹۹ را دریافت می‌نمایند، حق ماموریت ۹۹ به این صورت خواهد بود:

تعداد روزهای مأموریت × ۱, ۹۱۰, ۴۲۷ / ۳۰= حق ماموریت ۹۹

هزینه رفت و آمد که به عهده کارفرما است به مبلغ فوق افزوده می‌شود.

آیا هزینه غذا و اقامت نیز در حق ماموریت محاسبه می‌شود؟

هزینه غذا و اقامت برای کارگرانی که به ماموریت می‌روند به عهده کارفرما است؟ براساس ماده ۴۶ قانون کار، هزینه غذا و اقامت کارگرانی که به ماموریت می‌روند، پیش‌بینی نشده است. در این صورت، پرداخت هزینه غذا و اقامت در حق ماموریت براساس عرف و روال معمول در کارگاه بستگی دارد.

علاوه‌بر این کارگر و کارفرما می‌توانند برای پرداخت هزینه‌های بالا با یکدیگر توافق کنند. چنان‌چه در رابطه با هزینه‌ها توافقی بین کارفرما و کارگر صورت نگرفته باشد و پرداخت هزینه غذا و اقامت در ماموریت‌های گذشته عرف نباشد، دلیلی به پرداخت هزینه از سمت کارفرما نیست. این مورد جزء حقوق و دستمزد توافقی میان کارفرما و کارگر است.

آیا می‌توان مبلغ ثابتی را برای حق مأموریت در نظر گرفت؟

طبق قانون حداقل حق ماموریت را بر پایه‌ یک روز از حقوق ثابت ماهیانه با مزد پایه در نظر گرفته است. بدین صورت که هزینه ثابت مشخص شده برای حق ماموریت نباید کمتر از مزد ثابت یا مزد پایه کارگر باشد.

علاوه‌بر این هزینه‌های رفت‌وآمد کارگر باید فراهم شود. چنان‌چه مبلغ مشخص شده از مقداری که قانون مشخص کرده است کمتر نباشد، در نظر گرفتن آن به عنوان حق ماموریت ثابت مشکلی نخواهد داشت. بنابراین این مسئله به توافق کارگر و کارفرما ارتباط دارد.

حداکثر مدت ماموریت برای کارگرانی که مأموریت اعزام می‌شوند چقدر است؟

براساس ماده ۴۶ قانون کار، محدودیتی از نظر طول مدت ماموریت کارگران پیش‌بینی نشده است. طول مدت زمان ماموریت به توافق کارفرما و کارگر ارتباط دارد. البته در صورتی که مضمون ماده ۴۶ قانون کار به صورت کامل رعایت شده باشد.

نویسنده: احسان مهدیزاده