صورت جریان وجوه نقد چیست و تحلیل گردش وجوه چه کاربردی دارد؟

صورت جریان وجوه نقد، تغییرات وجه نقد یا همان پول را نمایش می­دهد و فعالیت ­های کسب و کار یک شرکت را به خوبی منعکس می­سازد. این صورت موجودی حساب بانکی، سرمایه­ گذاری ­های کوتاه مدت و .. را به پول نقد تبدیل کرده و به دلیل انجام دقیق تعهدات مالی، عدم تخلف در پرداخت حقوق، شناسایی درست جریان نقدی در دوره­ های مختلف و … توسط نرم افزار حسابداری از اهمیت بالایی برخوردار است.

 در این مقاله از فراپیام قرار است هر آنچه را که در مورد صورت جریان وجوه نقد و تحلیل گردش وجوه لازم است بدانید توضیح دهیم. پس با ما همراه باشید.

صورت جریان وجوه نقد چیست؟

صورت جریان وجوه نقد (cash flow statement) یک صورت مالی است که داده­ های کلی مربوط به کلیه ورودی­ های نقدی یک شرکت را که از فعالیت­ های در حال انجام و منابع سرمایه­گذاری ­های خارجی دریافت می­کند ارائه می­دهد. همچنین شامل کلیه وجوه خروجی نقدی است که برای فعالیت­ های تجاری و سرمایه­ گذاری در یک دوره معین پرداخت می­شود.

 گردش وجوه نقد در چهار صورت مالی اساسی یعنی ترازنامه ، صورت سود و زیان، صورت جریان وجوه نقد و صورت سود و زیان جامع می­باشد که از اهمیت بالایی برای سرمایه­ گذاران، تحلیل­گران مالی، فعالان بازار بورس و مدیران شرکت­ ها برخوردار است.

این افراد با این صورت می­‌توانند جریان ورود و خروج پول را ارزیابی کرده و با توجه به سرعت گردش، برای شرکت برنامه­ ریزی نمایند. آنها به طور دقیق خواهند فهمید که شرکت برای چه اموری پول بیشتری سرمایه­ گذاری می­نماید و درآمد آن از چه راه­ هایی بیشتر یا کمتر است.

صورت­ های مالی یک شرکت، تصویری از تمام معاملات انجام شده در تجارت به سرمایه­ گذاران و تحلیل­ گران ارائه می­دهد و بدین ترتیب احتمال موفقیت معاملات را بالاتر می­برد. اعتقاد بر این است که صورت جریان وجوه نقد، بصری­ ترین حالت جریانات نقدی است زیرا آن وجه نقد در کسب و کار را با سه روش اصلی، عملیات، سرمایه­ گذاری و تأمین مالی دنبال می­کند.

دو روش ایجاد صورت جریان وجوه نقد کدامند؟

صورت جریان وجوه نقد به دو روش مستقیم و غیر مستقیم ارائه می­شود:

• روش مستقیم: با این روش، اقدامات خاص سرمایه و جریان فعالیت­ های عملیاتی نشان داده می شود و این روش پول صرف شده را از پول دریافتی کم می­کند.
• روش غیر مستقیم: درآمد خالص و عوامل کاهش ارزش دو گزینه مورد توجه در روش غیر مستقیم هستند و در هر صورت روش انتخابی شما به اطلاعاتی بستگی دارد که قرار است از صورت جریان وجوه نقد دریافت نمایید.

برای ایجاد صورت جریان وجوه نقد شما می­توانید به صورت دستی، صفحه گسترده و با قالب سازماندهی داده ها استفاده کنید. برخی از سیستم­ های حسابداری مانند QuickBooks نیز وجود دارند که می‌­توانید با بهره­ گیری از آنها صورت جریان وجوه نقد را ساده ­تر از روش ­های دیگر ارائه دهید. زمانی که درآمد و هزینه ­ها را به صورت منظم ثبت نمودید، نرم افزار مالی به طور خودکار صورت جریان وجوه نقد را ایجاد می­نماید.

اهمیت صورت جریان وجوه نقد  در چیست؟

همانطور که به شما گفتیم صورت جریان وجوه نقد همان عاملی است که می‌تواند منعکس کننده وجوه نقد فعالیت‌های یک کسب و کار باشد.

اگر مشتاق هستید تا بدانید اهمیت جریان وجوه نقد دقیقاً در چه چیزی است باید به شما بگوییم که اهمیت این مسئله در این است که به واسطه صورت جریان وجوه نقد شرکت‌ها و موسسات در زمان مشخصی وادار به ارائه صورت حساب‌هایشان می‌شوند که در نهایت انجام این کار اطلاعاتی از گردش مالی آن‌ها در اختیار نهادهای مربوطه قرار می‌دهد.

به منظور جلوگیری از تخلفات شرکت‌هایی که در ظاهر بسیار موفق و سودده به نظر می‌رسند الزام به تهیه این صورت جریانی می‌تواند عاملی بسیار کمک کننده باشد. همچنین از طرفی صورت جریان وجوه نقد می‌تواند تمامی اطلاعات مورد نیاز در خصوص جریان‌های نقدی یک شرکت را در طی یک دوره حسابداری در اختیار ما قرار دهد.

ما با کمک این صورت مالی می‌توانیم متوجه شویم که در طول یک دوره حسابداری به چه میزان وجوه نقد در یک شرکت مصرف شده است.

علاوه بر موارد ذکر شده ما می‌توانیم با استفاده از صورت جریان وجوه نقد به اطلاعات دیگری از جمله بدهی‌ها نیز پی ببریم که می‌تواند به تنهایی در در تصمیم گیری نهایی ما تاثیر چشمگیری داشته باشد.

صورت جریان وجوه نقد چه کاربردی دارد؟

نام دیگر صورت جریان وجوه نقد گردش وجوه نقد است. در خصوص کاربرد این نوع صورت مالی باید به شما بگوییم که بطور کلی عاملی است که سبب می‌شود تا متوجه شوید یک سرمایه به چه شکل وارد یک مجموعه و یا موسسه شده و همچنین با استفاده از آن می‌توانید به این موضوع پی ببرید که وضعیت کلی یک شرکت در زمینه گردش وجوه نقد دقیقاً به چه صورت است.

ساختار صورت جریان وجوه نقد

جریان­های ورود و خروج وجوه نقد به صورتی قابل فهم در ساختارهای زیر تقسیم­ بندی می­شوند:

– فعالیت­ های عملیاتی

یکی از شاخص­ های اصلی ارزیابی توان واحد تجاری به منظور بازپرداخت وام­ ها، حفظ توان عملیات و پرداخت سود سهام بدون استفاده از منابع برون سازمانی، صورت جریان وجوه نقد است. دریافت­ های نقدی که از فروش کالا و ارائه خدمات حاصل می­آید شامل پرداخت خرید مواد، کالا، دستمزد و هرینه­ های مصارف عمومی می­شوند.

– مالیات بر درآمد

ارائه رقم جریان ­های نقدی مرتبط با مالیات بر درآمد در صورت جریان وجوه نقد از اهمیت بالایی برخوردار است. در این ساختار، تنها پرداخت ­ها یا علی­ الحساب­ های پرداختی از مالیات بر درآمد و یا استرداد مبالغ پرداختی گزارش شده و مالیات­ های تکلیفی و مستقیم را در برنمی­گیرد.

همچنین بخوانید : مالیات شرکت های تازه تاسیس

– جریانات نقدی ناشی از بازده سرمایه­ گذاری­ ها و سود پرداختی بابت تأمین مالی

سود سهام و سود دریافتی مربوط به سپرده­ های سرمایه­ گذاری کوتاه مدت و بلند مدت و همچنین پرداختی ­های هزینه­ های تأمین مالی در این ساختار قرار می­گیرند. در واحدهایی که فعالیت­ های اصلی و مستمر آنها شامل سود سهام، سود پرداختی و سود تسهیلات به صاحبان سپرده­ ها باشد، دریافت­ ها و پرداخت­ های نقدی مرتبط با آن در صورت جریان وجوه نقد جزء فعالیت­ های عملیاتی طبقه­ بندی می­شوند.

از نمونه­ های بارز این ساختار می­توان به پرداخت­ های نقدی برای سرمایه­ گذاری در اوراق بهادار، جهت خرید دارایی­ های ثابت مشهود و دارایی ­های نامشهور، وام ­های پرداختی به اشخاص به جز کارکنان و سپرده­ گذاری در موسسات مالی و بانک­ ها اشاره نمود.

– جریان ­های نقدی ناشی از فعالیت ­های تأمین مالی

منظور از فعالیت ­های مالی، مواردی است که منجر به تغییر ساختار سرمایه می­شوند . از نمونه ­های بارز جریان­های وجوه نقد ورودی از طریق تأمین مالی می­توان به افزایش سرمایه نقدی، دریافت وام کوتاه مدت و بلند مدت و فروش اوراق مشارکت اشاره نمود. نمونه ­ای از جریان­ های نقدی خروجی نیز عبارتند از بازپرداخت اصل اوراق مشارکت و اصل وام­ های بلند مدت و کوتاه ­مدت.

مزایای صورت جریان وجوه نقد

به جز ارائه صورت گردش وجوه نقد و دسترسی به اطلاعات گردش مالی، صورت جریان وجوه نقد از مزایای دیگری نیز برخوردار است:

– تأیید موقعیت­ های سودآوری و نقدینگی: صورت جریان وجوه نقد به تشخیص وضعیت نقدینگی و سودآوری مشاغل کمک شایانی می­نماید. نقدینگی به توانایی شخص در پرداخت تعهد به محض سررسید اشاره دارد. از آنجایی که صورت جریان وجوه نقد موقعیت نقدی شرکت را در زمان پرداخت ارائه می­دهد پس به طور مستقیم به تأیید موقعیت نقدینگی کمک نموده و منجر به سودآوری می­شود.

– تأیید تراز نقدی سرمایه: صورت جریان وجوه نقد همچنین به تأیید تراز جریان نقدی سرمایه کمک کرده و این امکان را برای مشاغل فراهم می­آورد تا وضعیت بیکاری و یا مازاد و کمبود نقدینگی را بررسی کنند. پس از اینکه وضعیت وجوه نقد مشخص و تأیید شد، مدیریت می‌­تواند وجه اضافی را سرمایه­ گذاری نماید.

– مدیریت وجوه نقد: اگر صورت جریان وجوه نقد به درستی ارائه شود، مدیریت وجه نقد برای شما آسان­تر خواهد بود. برای اینکه ارائه برنامه ­های آتی مفیدتر واقع شود، مدیریت می­تواند برآوردی در مورد ورودی ­ها و خروجی­ های متعدد وجوه نقد تهیه کند.

– برنامه ­ریزی و هماهنگی: صورت جریان وجوه نقد بر اساس برآورد در یک سال متوالی برنامه ­ریزی شده است. این به شرکت ­ها کمک می­نماید تا بدانند که چه مقدار بودجه لازم است و برای چه اهدافی، چه میزان وجه نقد از منابع داخلی تولید می­شود و برای تجارت، چه میزان باید هزینه نمود. به طور کلی، مدیریت می­تواند با صورت جریان وجوه نقد فعالیت­ های مختلف را هماهنگ کرده و برنامه­ هایی را به منظور سودآوری بیشتر ارائه دهد.

تحلیل گردش وجوه چه کاربردی دارد؟

با تحلیل صورت جریان وجوه نقد یا همان گردش وجوه می­توان تشخیص داد که یک واحد اقتصادی سرمایه خود را چگونه خرج می­کند و این سرمایه چطور وارد این حرفه می­شود. با تحلیل دقیق گردش وجه نقد، تمامی نقدینگی­های شرکت به خوبی مشخص شده و تصمیم­ گیری ­های کارآمدتری انجام می­شود.

علاوه بر موارد بالا، تحلیل گردش وجوه به مدیران شرکت­ ها کمک می­نماید تا اعتبار کافی در دسترس داشته باشند و به جز برآورد جریانات نقدی بر اساس هزینه­ ها و درآمد مورد انتظار، برای افزایش هزینه و تأخیر پرداخت و بدهی­ ها نیز برنامه ­ریزی دقیقی انجام دهند.

لازم به ذکر است که سوء مدیریت در این زمینه نه تنها منجر به ناتوانی در پرداخت بدهی­ ها خواهد شد بلکه می تواند سایر هزینه ­ها، کارمزدها و امتیازات را دستخوش تغییر نماید.

سخن پایانی

صورت جریان وجوه نقد یکی از شاخص ­های مهم و تأثیرگذار برای سرمایه­ گذاران، تحلیل­گران مالی و مدیران شرکت­ ها است و آگاهی داشتن از این وضعیت به آنها کمک می­کند تا کسب و کار خود را به شیوه­ای صحیح مدیریت نمایند. علاوه بر این با این صورت، تمامی فعالیت­ های شرکت مورد بررسی قرار گرفته و هزینه­ های سرمایه را به واسطه نقدینگی تحلیل می­کند.

امید بر آن است که با برخورداری از اطلاعات کافی در مورد صورت جریان وجوه نقد و تحلیل آن بتوانید کسب و کار خود را به شیوه­ای دقیق و درست گسترش دهید و یک چشم ­انداز قابل قبول در مورد وضعیت مالی خود داشته باشید.

از اینکه تا پایان یکی دیگر از مقالات شبکه دانش فراپیام با ما همراه بودید، کمال تشکر را از شما عزیزان داریم.

نویسنده: احسان مهدیزاده