استرداد مالیاتی چیست؟ شرایط و نحوه استرداد مالیات

استرداد مالیاتی چیست؟

در استرداد مالیاتی، سازمان امور مالیاتی موظف است در تمامی موارد مالیاتی که مالیات مازاد دریافت نموده مابه التفاوت آن را برای اینکه حقوق مودی تضییع نشود به او بازپرداخت نماید. به عبارتی دیگر، استرداد مالیاتی، تفاوت میان مالیات پرداخت شده و بدهی مالیاتی است.

هر ساله (یا در برخی موارد، هر سه ماه یک بار)، مالیات دهنده یک اظهارنامه مالیاتی ارائه می­دهد که در آن بدهی مالیات مشخص شده است. پس از بررسی سازمان امور مالیاتی، اگر فرد مالیاتی بیشتر از بدهی خود پرداخت کرده باشد، این سازمان موظف است تا ظرف روزهای مشخصی بازپرداخت یا استرداد مالیاتی را انجام دهد.

مالیات و استرداد مالیاتی

یکی از شاخص ­های تأثیر گذار بر اقتصاد هر کشور، مالیات بوده و پرداخت آن از مهمترین عوامل رشد و توسعه یک جامعه به شمار می­رود. در حقیقت، پرداخت مالیات سبب رونق اقتصادی، افزایش خدمات و عمران، تحقق عدالت اجتماعی و … می­شود. مالیات که از آن به عنوان درآمد پاک یاد می­کنند یکی از درآمدهای پایدار در اکثر جوامع و دولت­ها در تأمین هزینه­های عمومی به حساب می­آید.

مردم در سرتاسر دنیا پذیرفته­اند که مالیات صرفا برای اداره امور مربوط به خودشان خرج می­شود. اما گاهی اوقات مشکلاتی در اجرای آن پیش می­آید. برخی مواقع ممکن است بیشتر از مبلغ تعیین شده از شما مالیات اخذ شود و آنگاه گمان کنید که دیگر این پول بازنخواهد گشت. اما اینطور نبوده و سازمان امور مالیاتی برای این مسئله راه حلی ارائه داده است.

هرگاه مودیان در هر دوره مالیاتی، اصافه پرداختی داشته باشند، مالیات اضافه پرداخت شده در دوره­های بعدی برای آنان منظور شده و این پرداختی جبران خواهد شد و یا در صورت تقاضای فعالان اقتصادی، این اضافه مالیات توسط سازمان امور مالیاتی مسترد می­شود.

انواع استرداد مالیاتی

سازمان امور مالیاتی موظف است که در تمام موارد مالیاتی زیر، اگر مالیات اضافه دریافت نموده برای پرداخت مابه التفاوت آن اقدام نماید:

• مالیات تکلیفی (وظیفه پرداخت این مالیات به سازمان امور مالیاتی بر عهده فرد دیگری غیر از فرد پرداخت­کننده آن قرار دارد).
• مالیات بر ارزش افزوده
• مالیات عملکرد (پس از آنکه صورتحساب سود و زیان شرکت ارائه شد باید ۲۵ درصد از سود خالص شرکت به عنوان مالیات عملکرد فبت شود).
• مالیات حقوق (نوعی مالیات تکلیفی است که از حقوق کارگر کسر می شود اما کارفرما آن را به سازمان امور مالیاتی پرداخت می­نماید.)

همچنین بخوانید : مالیات انتقالی چیست؟

اقدامات مهم مودی برای استرداد مالیاتی

برداشت وجه از خزانه دولت مستلزم رعایت ضوابط خاصی بوده و از آنجایی که استرداد مالیات به خزانه واریز شده با پیچیدگی بیشتری همراه است پس فرد برای این فرآیند باید اسناد و مدارک معتبری را ارائه دهد. این اسناد عبارتند از:

• برگه مفاصا حساب مالیاتی تا تاریخ استرداد مالیات؛
• افرادی که گواهینامه مالیات بر ارزش افزوده دارند؛
• تمامی مالیات­ها باید تا تاریخ استرداد قطعی شوند؛
• اسناد و مدارک مربوط به وجوه پرداختی؛

گاهی اوقات اگر کارشناس ارشد مالیاتی مالیات مودی را اشتباها بیشتر از میزان قانونی محاسبه و مطالبه کند، می­توان با مدارک موجود، مابه التفاوت این پرداختی را مسترد نمود.

در بسیاری موارد، اگر مودی قوانین را به خوبی رعایت کند و به طور کلی در مهلت مقرر تمامی وظایف قانونی خویش را انجام دهد مشمول استرداد مالیاتی می‌شود.

در واقع این فرد عملکرد قابل قبول و مطلوبی داشته است. البته همیشه اینگونه نیست که اگر مودی مشمول استرداد مالیات شد عملکرد خوبی دارد بلکه ممکن است این استرداد به دلیل قرائن مالیاتی یا معافیت­ها باشد.

اقدامات اداره امور مالیاتی برای استرداد مالیات

زمانی که مودی به اداره امور مالیاتی رجوع و درخواست استرداد اضافه پرداختی مالیات را ارائه داد، کارشناسان مربوطه در این اداره در ابتدا باید یک گزارش تهیه کنند و تمامی موارد مربوط به مالیات مودی و مبلغ مالیاتی را که پرداخت نموده است ذکر نمایند.

اگر اداره امور مالیاتی اضافه پرداختی مودی را پس از بررسی کارشناسان بپذیرد، برگ استرداد مالیات اضافی در دو نسخه صادر خواهد شد. یکی از نسخه­ها به مودی تحویل داده می­شود و دیگری برای پرداخت به ذیحسابی ارسال می شود.

طبق قانون، وجه مذکور باید تا ظرف یک ماه به مودی پرداخت شود. لازم به ذکر است که اگر مودی بدهی مالیاتی از قبل داشته باشد این مبلغ به او پرداخت نخواهد شد و به عنوان بخشی از بدهی او در نظر گرفته می­شود. اما اگر مودی بدهی مالیات نداشته باشد این مبلغ به مودی مسترد خواهد شد.

گاهی اوقات نیز مودی درخواست استرداد نموده است اما اداره امور مالیاتی آن را نمی­پذیرد. در این مورد، طبق ماده ۲۴۳ ق.م.م در صورتی که درخواست استرداد از طرف مودی ارائه شود و اداره امور مالیاتی آن را وارد نکند، مودی می­تواند از تاریخ اعلام نظر اداره مذکور، ظرف سی روز از هیئت­ های حل اختلاف مالیاتی درخواست رسیدگی نماید.

استرداد مالیات بر ارزش افزوده

مالیات بر ارزش افزوده (VAT)، نوعی مالیات است که طی چند سال اخیر توسط دولت وضع شده و از شخصیت­های حقیقی و حقوقی از مرحله تولید کالا تا توزیع آن، دریافت می­شود. مشمولان مالیات بر ارزش افزوده به سه گروه مصرفی، درآمد و تولیدی تقسیم می­شوند و باید در موعد مقرر مالیات خود را پرداخت کنند تا مشمول جرایم نشوند.

ممکن است مودیان این مالیات در هر دوره، اضافه پرداختی مالیاتی داشته باشند که در این صورت این مالیات اضافه برای دوره ­های بعدی منظور می­شود و یا اگر فعالان اقتصادی تقاضا نمایند، این اضافه مالیات توسط سازمان امور مالیاتی بازپرداخت شود.

همچنین بخوانید : مالیات شرکت تازه تاسیس چگونه است ؟

به طور کلی سه گروه مشمول استرداد مالیات بر ارزش افزوده می­شوند:

1. در مورد اول همانطور که ذکر شد، اگر مودیان اضافه پرداختی با مالیات بر ارزش افزوده داشته باشند یا برای دوره­های بعدی منظور می­شود و یا اینکه به وی مسترد خواهد شد.
2. اگر فردی قصد صادرات کالا و ارائه خدمات به خارج از کشور را داشته ­باشد می­تواند استرداد مالیات و عوارض پرداختی را برای خرید خود که می­تواند شامل کالای معاف یا غیر معاف باشد اعمال نماید.
3. مالیات بر ارزش افزوده کالاهای مسافران تبعه کشورهای خارجی با ارائه اسناد و صورتحساب­های خرید در صورتی که از تاریخ خرید آنها تا تاریخ خروج کشور بیشتر از دو ماه نگذشته باشد قابل استرداد خواهد بود.

زمان درخواست استرداد مالیات

مهلت درخواست یا زمان درخواست استرداد مالیاتی مودیان محدود به زمان خاصی نبوده و هر موقع مودی متوجه شود مبلغی را اضافه پرداخت می­کرده می­تواند درخواست استرداد را به اداره امور مالیاتی ارائه دهد. مثلا ممکن است مودی پس از گذشت چند سال از پرداخت مالیات متوجه این قضیه شود و می­تواند همان موقع درخواست استرداد مالیات را تنظیم نماید.

اگر استرداد مالیاتی یا اضافه پرداختی مودیان بیشتر از سه ماه از تاریخ درخواست به طول انجامد و به آنها بازپرداخت نشود، خسارت دو درصدی در ماه نسبت به مبلغ اضافه پرداخت و مدت تأخیر در نظر گرفته خواهد شد که سازمان امور مالیاتی باید آن را پرداخت نماید.

همچنین بخوانید : حسابداری مالیاتی

نویسنده: احسان مهدیزاده