همه ما مسلما حداقل یک بار کلمه هوش مصنوعی را در زندگی خود شنیده‌ایم. اما اکثر ما با مفهوم این واژه به خوبی آشنا نیستیم و کاربردهای مختلف آن را نمی‌دانیم. هوش مصنوعی از ترکیب تعدادی از علوم مختلف و به منظور سهولت در زندگی روزمره بشر ایجاد شده است.
با استفاده از این فناوری در ساخت تجهیزات مختلف، می‌توان رفتارهای شبه انسانی را تقلید کرد و به این ترتیب، کارها را با سرعت بیشتری انجام داد. در این مقاله از شبکه دانش فراپیام قصد داریم در رابطه با هوش مصنوعی و تاثیراتی که بر حسابداری دارد با شما صحبت خواهیم کرد. برای آشنایی بیشتر با این مفهوم و کارایی آن، تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.
هوش مصنوعی چیست؟
با ترکیب چند علم مختلف از جمله علوم کامپیوتر، فیزیولوژی، فلسفه، آمار، ریاضیات و زبان شناسی، هوش مصنوعی به وجود آمد. این فناوری در جهت شبیه سازی خصوصیات انسان در غالب یک سیستم کامپیوتری ایجاد شده و می‌تواند رفتارهای مختلف انسانی را تقلید کند.
این فناوری، رفتارهایی مشابه با توانایی استدلالی، یادگیری، حل مسئله و شناخت انسان را در غالب ساخت نرم افزارها و تجهیزات از خود نشان می‌دهد. با استفاده از هوش مصنوعی می‌توان در حوزه یادگیری، شطرنج، اثبات قضایای ریاضی، تشخیص بیماری و… فعالیت‌هایی را انجام داد.
مفهوم هوش مصنوعی در حسابداری چیست؟
هوش مصنوعی، قسمت‌های مختلف کار حسابداری را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد. نرم افزارهایی که بر مبنای هوش مصنوعی ساخته شده و در حسابداری کارایی دارند، می‌توانند به افزایش سرعت و دقت در انجام کارهای مربوط به حسابداری کمک کنند.
در دنیای امروزی، انجام کارها به بهترین شکل و در کمترین زمان ممکن از اهمیت بالایی برخوردار است. رشته کاری حسابداری هم از این قاعده مستثنی نبوده و هم گام با پیشرفت تکنولوژی خود را تطبیق داده است.
خدمات هوش مصنوعی در حوزه حسابداری بسیار ارزنده و مهم هستند. این مقاله در جهت آشنایی بیشتر خوانندگان با این خدمات تدوین شده است و اطلاعات مفیدی را در این حوزه در اختیار شما قرار خواهد داد.
هوش مصنوعی چه کاربردی در حسابداری دارد؟
در قسمت‌های قبلی گفتیم که هوش مصنوعی کاربردها و کارایی‌های مختلفی دارد. یکی از کاربردهای هوش مصنوعی، کاربرد آن در حوزه حسابداری و سامان دهی اموررمالی است که در این مقاله قصد داریم درباره آن با شما صحبت کنیم.
مباحث و بخش‌های مختلفی از هوش مصنوعی در انجام کارهای مربوط به حسابداری دخیل هستند که در این مقاله قصد داریم درباره آن‌ها با شما صحبت کنیم. از جمله این مباحث می‌توان به کاربرد سیستم‌های خبره، شبکه عصبی، الگوریتم ژنتیک و منطق فازی در حسابداری اشاره کرد.
سیستم خبره هوش مصنوعی چه کاربردی در حسابداری دارد؟
سیستم خبره یا سیستم متخصص یکی از زیر شاخه‌های هوش مصنوعی است که می‌توان آن را در حسابداری مورد استفاده قرار داد. انجام این کار با توجه به هوشمند بودن سیستم خبره بسیار مفید بوده و تاثیرات زیادی را در بخش حسابداری اعمال می‌کند.
انتقال استدلال ذهنی انسان به سیستم‌های کامپیوتری و به کارگیری دانش انسانی از این طریق را می‌توان با توجه به دانش محور بودن سیستم خبره توجیح کرد.
با کمک سیستم خبره، امکان انجام فعالیت‌های حسابداری مختلفی از جمله تعهد خرید، اندوخته سازی، بانکداری، برنامه ریزی استراتژیک، مدیریت تولید و عملیات، ارتباط مالی و مدیریت بازاریابی برای کاربران وجود خواهد داشت.
شبکه عصبی هوش مصنوعی چه کاربردی در حسابداری دارد؟
به واسطه موازی قرار گرفتن شبکه‌های مغزی در شبکه عصبی، این شبکه به چنان شبکه قدرتمند و دقیقی تبدیل شده است که هیچ تکنولوژی دیگری با آن قابل قیاس نخواهد بود.
تمامی مسائل ریاضی که به شکل سنتی و قدیمی قابل حل کردن نیستند، به راحتی با کمک شبکه عصبی هوش مصنوعی حل شده و به جواب خواهند رسید.
این شبکه یک تکنیک پردازش اطلاعات است که بر مبنای روش سیستم‌های عصبی بیولوژیکی پایه گذاری شده و می‌تواند در زمینه پردازش هوشمندانه اطلاعات، مفید و کارآمد واقع شود. کاربرد این روش در امور مالی شامل موارد زیر است:
- این سیستم به شما کمک می‌کند که روند حرکت سهم‌ها را پیش بینی کنید. برای مثال می‌توانید به این وسیله، صعودی یا نزولی بودن یک سهم را تشخیص دهید.
- شبکه عصبی هوش مصنوعی شما را در انجام فرایندهای حسابرسی و فرایند تحلیل کمک می‌کند.
- پیش بینی میزان اعتبار با کمک شبکه عصبی هوش مصنوعی امکان پذیر است.
- برای تصویب اعتبارات می‌توانید از این شبکه بهره بگیرید.
- برآورد بهای تمام شده از جمله دیگر کاربردهای شبکه هوش مصنوعی است.
- پیش بینی و برآوردهای آتی از جمله دیگر مواردی هستند که با کمک هوش مصنوعی قادر به انجام آن‌ها خواهید بود.
- با کمک شبکه عصبی هوش مصنوعی می‌توانید وضعیت ورشکستگی یا خطر وام دهی بانک‌ها و دیگر موسسات مالی را پیش بینی کنید.
- مدیریت سبد دارایی‌ها و اوراق بهادار با استفاده از شبکه عصبی هوش مصنوعی به راحتی انجام پذیر است.
- به این وسیله، شما می‌توانید اوراق بهادار جدید را قیمت گذاری کنید.
منطق فازی چه کاربردی در حسابداری دارد؟
برای نخستین بار، ارسطو موضوعی به نام منطق فازی یا منطق دو دویی را مطرح کرد. در رابطه با این منطق، دو حالت قطعی درست و غلط وجود دارد.
روش منطق فازی در مواردی از جمله تصمیم گیری، حسابرسی، تخصیص دارایی‌ها، مشاوره سرمایه گذاری، جریان ورودی و خروجی نقدی و نرخ بازده داخلی ارزش فعلی می‌تواند کمک کننده باشد.
الگوریتم ژنتیک چه کاربردی در حسابداری دارد؟
این الگوریتم برای اولین بار توسط داروین ارائه شد. در دهه‌های ۱۹۶۰ و ۱۹۷۵، تکمیل سازی الگوریتم ژنتیک صورت گرفت و امروزه این الگوریتم به عنوان روشی غیر کلاسیک شناخته می‌شود که می‌توان از آن برای بهینه سازی مسائل استفاده کرد. کاربردهای الگوریتم ژنتیک در هوش مصنوعی شامل موارد زیر هستند:
- در صورت بروز هر گونه تقلب یا خطا در صورت‌های مالی، الگوریتم ژنتیک آن‌ها را شناسایی کرده و نمایش می‌دهد.
- ورشکستگی احتمالی با استفاده از الگوریتم ژنتیک قابل پیش بینی است.
- با کمک این الگوریتم، شما می‌توانید پرتفوی مورد نظر خود را انتخاب کنید.
- استفاده از الگوریتم ژنتیک می‌تواند شما را برای ارزیابی دارایی‌ها یاری کند.
- الگوریتم ژنتیک در هوش مصنوعی می‌تواند رفتار حسابرس در برخورد با تقلب را مدل بندی کند.
- با کمک این الگوریتم می‌توان تورم را پیش‌بینی کرد.
- انجام رتبه بندی در حسابداری با کمک الگوریتم ژنتیک به راحتی انجام می‌شود.
- الگوریتم ژنتیک می‌تواند برای پیش‌بینی ریسک اعتباری مورد استفاده قرار بگیرد.
- این الگوریتم در حوزه مدیریت تولید حسابداری کاربرد دارد.
هوش مصنوعی ترکیبی چیست و چه کاربردی در حسابداری دارد؟
بیشتر پروژه‌های حسابداری برای انجام، تنها به یکی از این روش‌ها نیاز دارند؛ در حالی که ممکن است برای حل بعضی دیگر از پروژه‌های حسابداری با کمک هوش مصنوعی، لازم باشد از طریق ادغام چند روش با هم اقدام کنید.
برای مثال با ترکیب شبکه‌های عصبی مصنوعی و منطق فازی می‌توان نوعی هم پوشانی ایجاد کرد. این هم پوشانی برای جبران برخی ضعف‌های موجود می‌تواند مفید باشد.
در مواردی مانند پیش‌بینی ورشکستگی، حسابرسی و محاسبه بهای تمام شده محصولات می‌توان از روش‌های ترکیبی هوش مصنوعی استفاده کرد.
آیل استفاده از هوش مصنوعی در حسابداری می‌تواند آینده شغلی حسابداران را به خطر بیندازد؟
به گمان اکثر حسابداران، هوش مصنوعی می‌تواند به نوعی آینده شغلی آن‌ها را به خطر بیندازد و آن‌ها را از کار بیکار کند. این مسئله استرس‌ها و نگرانی‌های زیادی را برای حسابداران به وجود آورده است و یرای آن‌ها نوعی تهدید تلقی می شود.
اما آیا به خطر افتادن موقعیت شغلی حسابداران با به کارگیری هوش مصنوعی جای نگرانی دارد یا خیر؟ در پاسخ به این پرسش باید بگوییم خیر. با وجود این که هوش مصنوعی می‌تواند در انجام یک سری از امور حسابداری بسیار کمک کننده باشد؛ اما نمی‌توان آن را تهدیدی برای آینده شغل حسابداری قلمداد کرد.
چرا که هوش مصنوعی به هیچ وجه نمی‌تواند جایگزین نیروی انسانی شود؛ بلکه با استفاده از این فناوری، تنها شیوه کار حسابداری دچار تغییر خواهد شد.
بگذارید این موضوع را با طرح یک مثال کمی روشن‌تر کنیم. زمانی که اتومبیل‌ها به وجود آمدند، نه تنها خللی در کسب و کارها ایجاد نشد؛ بلکه تعداد زیادی کسب و کار در حوزه حمل و نقل مدرن با اتومبیل از جمله پمپ بنزین، تعمییرات اتومبیل، فروشگاه‌های لوازم یدکی خودرو و… ایجاد شدند.
برخلاف باور عموم، امکان جایگزینی حسابداران و فعالان این حوزه با به کارگیری ربات‌ها و نرم افزارها وجود ندارد. روی کار آمدن این تکنولوژی، تنها حسابداران را ناگزیر به یادگیری مهارت‌های جدید و جایگزینی در نقش‌های حرفه‌ای‌تر خواهد کرد.
البته باید توجه داشته باشید که تمامی کارهای حسابداری با کمک هوش مصنوعی قابل انجام نیستند و بعضی از آن‌ها به طور انحصاری توسط حسابداران و با کمک نرم افزار حسابداری انجام می‌شوند.
تنها فرایندهایی که تا به امروز تحت تاثیر هوش مصنوعی دچار تغییر و تحول شده‌اند، شامل فرایندهای جمع آوری داده‌ها، حسابرسی، رسیدگی به حساب‌های دریافتی و پرداختی هستند.
تقابل انسان و هوش مصنوعی در حسابداری
انسان‌ها برخلاف ماشین‌ها و نرم افزارها از توانایی تطبیق و انعطاف پذیری در برابر شرایط مختلف برخوردار هستند. همین مسئله موجب می‌شود که انسان‌ها در شرایط خاص با انجام تجزیه و تحلیل، میزان تطابق خود با محیط را افزایش بدهند؛ در حالی که ماشین‌ها هرگز قادر به انجام چنین واکنش‌ها و تغییرات رفتاری نخواهند بود.
عمده تصمیم گیری‌هایی که در حوزه حسابداری انجام می‌شوند، بر عهده نیروی کار انسانی هستند. همین تصمیمات هستند که سودآوری یا متضرر شدن را موجب می‌شوند. از آن جایی که اخذ این تصمیمات بر اساس دانش و تجربه حسابداران صورت می‌گیرد، امکان بروز خطا و اشتباه در آن‌ها وجود دارد.
چرا که برای این تصمیم گیری‌ها از منابع اطلاعاتی دقیقی استفاده نمی‌شود. این در حالی است که هوش مصنوعی، تصمیم گیری‌های خود را بدون دخالت احساسات و تنها بر اساس نیاز و موقعیت فعلی انجام می‌دهد. با توجه به این که هیچ گونه فشار روانی در تصمیم گیری‌های هوش مصنوعی دخیل نیست، این تصمیم‌گیری‌ها را می‌توان بسیار دقیق، منطقی و سودآور دانست.
هوش مصنوعی چه تغییراتی را در حوزه حسابداری ایجاد کرده است؟
همان طور که دیدید، هوش مصنوعی قابلیت‌های موجود در حوزه حسابداری را تا حد زیادی افزایش داده است. این تغییرات به حدی چشمگیر و مشهود هستند که عده‌ای گمان می‌کنند هوش مصنوعی به دلیل عملکرد بهتری که نسبت به انسان دارد، جایگزین نیروی کار انسانی در فرایند حسابداری شده است.
امور مالی و حسابداری، به خصوص در سال‌های اخیر، تحت تاثیر شدید هوش مصنوعی بوده و تغییر و تحولات زیادی را به واسطه این فناوری تجربه کرده‌اند.
از آن جایی که تغییر و تحولات ایجاد شده به کمک هوش مصنوعی بسیار زیاد هستند، در این قسمت به توضیح تعدادی از آن‌ها بسنده می‌کنیم. از جمله تغییر و تحولاتی که تا امروز توسط هوش مصنوعی در حوزه حسابداری ایجاد شده‌اند، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سرعت پردازش اطلاعات حسابداری توسط هوش مصنوعی بسیار بالاتر از سرعت پردازش این اطلاعات توسط نیروی کار انسانی است.
- تغییرات ایجاد شده در حوزه حسابداری به واسطه هوش مصنوعی موجب شده‌اند که در صورت از دست دادن اطلاعات و ماک شدن آن‌ها، امکان بازیابی به راحتی وجود داشته باشد؛ چرا که هوش مصنوعی از تمامی این اطلاعات یک نسخه پشتیبان تهیه می‌کند.
- با توجه به دقت بالای محاسبات انجام شده با استفاده از هوش مصنوعی، احتمال بروز خطا و اشتباه در این حوزه به شدت کاهش پیدا خواهد کرد.
- اطلاعاتی که به کمک هوش مصنوعی در حوزه حسابداری استخراج می‌شوند، برای انجام مشاوره در کسب و کارهای مختلف کارآمد خواهند بود.
هوش مصنوعی چه کاربردهایی برای حسابداران دارد؟
همان طور که گفتیم، هوش مصنوعی به بهبود عملکرد حسابداران در انجام کارهای حسابداری کمک خواهد کرد.
به طور کلی می‌توان گفت حسابدارانی که در مقابل ظهور هوش مصنوعی و تغییر و تحولاتی که به این واسطه ایجاد شده‌اند، مقاومت نمی‌کنند و انعطاف پذیری بیشتری را از خود نشان می‌دهند، آینده‌ای بسیار روشن‌تر نسبت به سایر حسابداران خواهند داشت. به احتمال زیاد در آینده، تمامی کارها و فعالیت‌های زیر توسط هوش مصنوعی انجام خواهند شد:
- پیگیری روندهای مالی در بازه‌های طولانی
زمان لازم برای تعیین استراتژی‌های مربوط به امور مالی به زمانی که برای جمع آوری داده‌ها اختصاص داده می‌شود بستگی دارد. هر چه اطلاعات مورد نیاز برای تعیین استراتژی با سرعت بیشتری جمع آوری شوند، کارها با سرعت بالاتری انجام خواهند گرفت.
هوش مصنوعی می‌تواند این اطلاعات را به بهترین نحو و در کوتاه‌ترین زمان ممکن از چند منبع مختلف جمع آوری کند. با کمک این اطلاعات دقیق و کارآمد، هوش مصنوعی به سرعت روند انجام کارهای شما را تعیین خواهد کرد.
- مدیریت بهتر هزینه‌ها
تطبیق دادن هزینه‌های انجام شده با سیاست‌های کسب و کار و شرکت، فرایندی مهم اما وقت گیر است. هوش مصنوعی در زمینه سرعت بخشیدن به کارها بسیار توانا بوده و می‌تواند در کمترین زمان ممکن هزینه‌ها را ارزیابی کند و در پایان نقص‌ها را شناسایی کرده و موارد عدم تطابق را گزارش کند.
- فراهم کردن امنیت اطلاعات
با ثبت و ذخیره اطلاعات به صورت الکترونیکی، شما می‌توانید امنیت داده‌های خود را تضمین کنید. همچنین در صورت نیاز به دسترسی به یک داده، می‌توانید به سرعت آن را استخراج کرده و مورد بررسی قرار دهید.
به لطف هوش مصنوعی، دیگر لازم نیست ساعت‌های زیادی را صرف جست و جو و استخراج داده‌ها و اطلاعات ذخیره شده کنید. در واقع هوش مصنوعی، دقت، امنیت و سرعت کار شما را افزایش می‌دهد.
- امکان پیگیری حساب‌های مختلف دریافتی و پرداختی
از جمله قابلیت‌ها و ویژگی‌های قابل توجه هوش مصنوعی می‌توان به وجود فرایند مدیریت و کنترل فاکتور اشاره کرد. کنترل تمامی گردش‌های مالی و پیگیری حساب‌های دریافتی و پرداختی از جمله مواردی هستند که به سادگی با کمک هوش مصنوعی مدیریت می‌شوند.
- پاسخ به سوالات کاربران توسط هوش مصنوعی
امکان پاسخ دهی به سوالات متداول کاربران توسط هوش مصنوعی را می‌توان از دیگر کاربردهای این فناوری دانست. برای مثال با کمک این فناوری، شما می‌توانید برای سوالاتی از جمله زمان تایید صورت حساب، آخرین مانده حساب و وضعیت حساب‌ها یک پاسخ مناسب دریافت کنید.
با وجود هوش مصنوعی، در آینده، حسابداران به چه کارهایی مشغول خواهند بود؟
همان طور که گفتیم، هوش مصنوعی هیچ گاه نمی‌تواند جایگزین کاملی برای فعالیت نیروی انسانی باشد. با کاربردی و متداول‌تر شدن استفاده از هوش مصنوعی در حسابداری، در آینده حسابداران بیشتر در حوزه‌های مشاوره‌ای مشغول به کار خواهند شد.
همچنین افرادی که در این حوزه فعالیت می‌کنند، باید بیشتر در زمینه مدیریت و تنظیم بودجه فعال باشند و برای بهبود وضعیت فرایندهای مالی تلاش کنند.
با تمامی این توصیف‌ها، حسابداران باید با تغییرات جدیدی که در حوزه حسابداری ایجاد شده‌اند، هم گام شوند تا بتوانند جایگاه خود را در این حرفه هم چنان حفظ کنند. چرا که با پیشرفت تکنولوژی، روز به روز نوع فعالیت حسابداران توسط هوش مصنوعی مورد تغییر و تحولات بیشتری قرار خواهد گرفت.
جمع بندی
در این مقاله در رابطه با هوش مصنوعی و تاثیرات آن در حوزه حسابداری با شما صحبت کردیم. همان طور که می‌دانید، با وجود پیشرفت تکنولوژی، تمامی مشاغل ناگزیر به تغییر و تحول در کسب و کار خود خواهند بود. حرفه حسابداری از این قاعده مستثنی نبوده و دائما در حال تغییر و تحول است.
این تغییر و تحولات ایجاد شده اصلا نگران کننده نبوده و به منزله پایان کار حسابداران نیستند. بلکه در صورت تطبیق حسابداران با شرایط موجود، امکان پیشرفت برای آن‌ها وجود خواهد داشت و می‌توانند کارها را سریع‌تر و صحیح‌تر پیش ببرند.
چنان چه در حوزه حسابداری فعالیت می‌کنید، به شما توصیه می‌کنیم که در مسیر این پیشرفت‌ها با هوش مصنوعی هم گام شوید و سعی کنید بیشترین بهره برداری را از این تحولات داشته باشید.
بیشتر بخوانید :
